علائم و عوارض کمبود ویتامین در بدن

علائم و عوارض کمبود ویتامین در بدن : لازم است بدانید که خستگی یکی از شایع‌ترین علل ابتلا به کمبود ویتامین است، اما کمبود ویتامین همیشه به صورت خستگی خود را نشان نمی دهد. گاهی میتواند مشکلاتی در بدن‌مان ایجاد کند که بسیاری از ما نمی‌دانیم از کمبود ویتامین این مشکلات نشات گرفته است.

۷ نشانه‌‌ی کمبود ویتامین :

۱. دردهای عضلانی

اگر به صورت مکرر و بدون هیچ دلیل مشخصی، مثلا بدون اینکه تمرینات ورزشی سنگین انجام داده باشید، دردهای عضلانی داشته باشید، ممکن است به کمبود ویتامین D مبتلا شده باشید. علاوه بر آن شیوع بالای کمبود ویتامین D، به دلیل آنکه نشانه‌های کمبود این ویتامین خیلی مشخص نیست، تشخیص آن ممکن است سخت باشد. با توجه به اینکه ویتامین D در سلامت استخوان‌ها، دندان‌ها و عضلات نقش مهمی دارد، اگر به همراه دردهای عضلانی، دندان‌ها و استخوان‌های‌تان هم همراه باشد، لازم است سطح این ویتامین در بدن‌تان اندازه‌ گیری شود.

همانطور که در مقاله قبلی با عنوان چه دارویی با چه غذایی ممنوع است ، برای اینکه به کمبود ویتامین D مبتلا نشوید، روزانه ازنور آفتاب بهره بگیرید و در برنامه رژیم غذایی خود از شیر و سایر فرآورده‌های لبنیِ که همراه ویتامین D استفاده کنید. همچنین ماهی‌های چرب مثل سالمون یا ماهی‌ تُن نیز دارای ویتامین D هستند که به دلیل خطر رسوب جیوه در بدن لازم است  بیشتر از دو بار در هفته استفاده نشود.

۲. کِرِختی پاها

چنانچه در پاهایتان احساس کرختی یا بی‌حسی می‌کنید و در راه رفتن‌تان نیز مشکل برایتان ایجاد شده است به عنوان مثال تعادل ندارید یا اغلب زمین می‌خورید، شاید به کمبود ویتامین ب۱۲ (B12) مبتلا هستید. ویتامین B12 برای سلامت و عملکرد مغز و دستگاه عصبی بسیار ضروری است. اگر از سطح این ویتامین کاسته شود، مغز به دشواری می‌تواند با اعصاب بدن ارتباط بگیرد و به همین خاطر به بی‌حسی و مشکلات تعادل دچار خواهید شد.

برای بالا بردن سطح ویتامین B12، مصرف مواد غذایی حیوانی مثل ماهی، مرغ و فرآورده‌های لبنی و نیز مواد غذایی گیاهی مانند جایگزین‌های شیر یا گوشت و غلات صبحانه که با ویتامین B12 غنی شده باشند، توصیه می شود.

۳. مشکل دید در شب

افرادی که شب‌ها مشکل دید داشته ، ترجیح می‌دهند همیشه بعد از شام در منزل بماننن و بیرون نروید؟ گاهی مشکل دید در شب به کمبود ویتامین آ (A) ارتباط پیدا می کند. ویتامین A در ساختن رنگدانه‌های سلول‌های گیرنده‌ی نوری در چشم‌ها و کمک به دید در نور کم تاثیرگذار است. کمبود ویتامین A سبب می‌شود شب‌ها نتوانید دید کاملی داشته باشید و شاید حتی به سایر اختلالات بینایی مثل دِژِنِراسیون ماکولا (تخریب لکه‌‌ی زرد) نیز دچار شوید.

سبزیجاتی که دارای برگ سبز مثل اسفناج و کلم‌‌برگ، سبزیجات دارای رنگدانه‌های نارنجی مانند هویج، سیب‌زمینی شیرین، فلفل دلمه‌ای نارنجی، طالبی و تخم‌مرغ  بوده از منابع ویتامین A هستند.

 نشانه کمبود ویتامین

خستگی می تواند یکی از شایع‌ترین نشانه‌های ابتلا به کمبود ویتامین باشد.

۴. عکس‌العمل‌های کُند

آیا در گرفتن توپ سرعت عمل کندی دارید؟ آیا هنگام رانندگی وقتی کسی ناگهان جلوی ماشین‌تان می آید،  نمی‌توانید سریع ترمز بگیرید؟ ممکن است این تأخیرها ناشی از کمبود ویتامین ای (E) باشد .ویتامین E برای سلامت دستگاه عصبی بسیارمفید است و مانند ویتامین B12 به برقراری ارتباط بین مغز و اعصاب کنترل‌کننده‌ی عضلات و عکس‌العمل‌ها کمک شایانی می‌کند. کمبود ویتامین E سبب دشوارتر گشتن برقراری این ارتباط می‌شود.

 

جوانه‌ی گندم غنی‌ترین منبع تأمین‌کننده‌ی ویتامین E محسوب می شود ، پس لازم است این ماده‌ی مغذی را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. تخم‌مرغ، مایونز، گوشت اندام (organ meat) یا همان احشاء خوراکی، مغزها، دانه‌ها و آووکادو نیز دارای منابع ویتامین E هستند.

۵. دیر التیام یافتن زخم‌ها

آیا وقتی دست‌تان را می‌بُرید یا جراحت دیگری برای‌تان رخ می دهد، زخم‌های‌تان دیر بهبود می یابد؟ ممکن است بخشی از این مشکل ناشی از کمبود ویتامین سی (C) باشد. سلول‌های پوستی و سایر سلول‌هایی که پس از ایجاد جراحت باید خودشان را بازسازی کنند، به ویتامین C و همچنین ویتامین A و زینک (روی) نیاز داشته. التیام زخم‌ها بدون حداقل لازم از این مواد مغذی دشوارتر خواهد شد و به همین دلیل احتمال عفونی شدن زخم‌ها بالا می رود.

برای اینکه  کمبود ویتامین C نگیرید، بایستی مصرف روزانه‌ی مرکبات مانند گریپ‌فروت و انواع لیموها و نیز سبزیجات دارای برگ سبز مثل اسفناج، مَنداب یا همان آراگولا و کلم‌برگ را در برنامه رژیم غذایی خود قرار دهید.

۶. احساس افسردگی

علائم کمبود ویتامین همیشه جسما خود را نشان نمی دهد. همه‌ی ما ممکن است  برایمان پیش آید که دل‌مان بگیرد، اما اگر متوجه شدید که این مشکل در حال وخیم‌تر شدن است، به طوری که افسردگی گرفته‌اید یا بیشتر روزها ناراحت هستید، بایستی شک کنید که ممکن است  به کمبود ویتامین ب۱ (B1) مبتلا شده‌اید. این ویتامین مثل ویتامین B12 برای سلامت سلول‌های عصبی و مغزی بسیار ضروری است.

کمبود ویتامین B1 در عملکرد سلول‌ها اختلال ایجاد می‌کند و در نتیجه‌ به مشکلات روانی مانند  افسردگی دچار می شوید. کمبود این ویتامین بسیار کم رخ می دهد اما در افراد الکلی، مبتلایان به بیماری کرون (نوعی بیماری التهابی روده) یا بی‌اشتهایی (آنورِکسیا) ممکن است  احتمال بروز بیشتری داشته باشد.

منابع غذایی حاوی ویتامین ب 1 شامل گوشت قرمز و سفید، گوشت احشاء مثل کبد، نخود، لوبیا، عدس و مِلاس سیاه (شربتی غلیظ که از چغندرقند یا نیشکر به دست می‌آید).

۷. بوی بد دهان

بوی بد دهان شایداز کمبود ویتامین ب۳ (B3) نشات گیرد، به خصوص اگر خوب مسواک می‌زنید و نخ دندان استفاده می‌کنید و به طور کلی در رعایت بهداشت دهان و دندان اهمیت قائل می شوید. کمبود ویتامین B3 می تواند به ضعیف شدن عملکرد کبد منجر شود.

کبد روی عملکرد صحیح معده و روده‌ها تأثیر زیادی می‌گذارد و به همین خاطر اختلال در عملکرد آن به مشکلات گوارشی و در نهایت بوی بد دهان منتهی خواهد شد. این کمبود در افراد الکلی موجب کاهش سطح انرژی می گردد.

برای جلوگیری از کمبود ویتامین B3، مصرف احشاء خوراکی، ماهی‌های چرب، دانه‌ی آفتابگردان و سبزیجاتی مانند چغندر سفارش شده است.

کمبود ویتامین B12 چه بلایی سرتان می آورد؟ این سوالی است که شاید در مورد هر ویتامینی ما از خودمان بپرسیم.

به طور کلی، کمبود ویتامین از سوی خودِ افراد به سادگی امکان‌پذیر نیست . اگر احساس می‌کنید علائمی دارید که ممکن است  به کمبود ویتامین مربوط باشند، حتما با یک پزشک مشورت کنید و از مصرف خودسرانه‌ی قرص‌ها و مکمل‌های ویتامین خودداری کنید.

یک آزمایش خون ساده می تواند سطوح ویتامین‌ها در بدن‌تان را مشخص ‌کند و پزشک در صورت مشاهده‌ ی هر نوع کمبودی در سطوح ویتامین‌ها راهنمایی‌های ملزوم را برای برگشت به وضعیت عادی در اختیارتان می گذارد.