چگونه از سکته قلبی جلوگیری کنیم؟

چگونه از سکته قلبی جلوگیری کنیم؟ بیمارهای قلبی- عروقی یکی از مهمترین عوامل مرگ و میر در جهان است، که آماری رو به رشد داشته و سالانه جان میلیون ها نفر را می گیرد. بیماری قلبی طیف وسیعی را تحت تأثیر قرار می دهد. اصطلاح بیماری های قلبی به معنای حمله ی قلبی است، و به شرایطی گفته می شود که عروق خونی با چربی و مواد کلسترولی بسته شده و مانع ورود خون به قلب می شوند.
طبق آمار مسئولین سلامت کشور پیش بینی می شود طی سال های آینده شیوع بیماری های قلبی و عروقی در کشور رو به افزایش باشد و تمام ابعاد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی را بر کشور در برگیرد.
بیماری ها و سکته های قلبی دارای علایم بوده که با توجه به آنها می توان اقدامات لازم را برای پیشگیری از سکته های قلبی انجام داد.
۹۲ درصد افراد در گروه سنی ۱۵ تا ۴۴ سال و ۸۲ درصد افراد در گروه سنی ۴۵ تا ۶۴ سال به طور میانگین حدود یک سوم احتمال خطر بیماری های قلبی و عروقی را دارند.
لازم به ذکر است که مهم ترین عوامل خطر در بیماری های قلبی و عروقی شامل تغذیه نامناسب، چاقی، فعالیت بدنی ناکافی، مصرف سیگار، فشارخون بالا، اختلال در چربی های خون ، دیابت و سن بالا است.
بعضی از افراد دارای سابقه خانوادگی بیماری قلبی و سالمندان بیش از ۶۰ سال و زنان یائسه بیش از دیگران احتمال بروز سکته قلبی دارند. همچنین پزشکان عوامل مصرف دخانیات، اضافه وزن و استرس را از دیگر علل ابتلا به بیماری های قلبی عنوان می کنند.
تقریبا ۵۰ درصد از مرگ و میرها بر اثر سکته های قلبی و مغزی در خارج از بیمارستان روی می‌دهد. و این بدان معناست که اغلب مردم از نشانه‌های این بیماری‌ها آگاه نیستند و واکنش مقابله با آن را نمی دانند.
حمله قلبی (انفارکتوس حاد قلبی) زمانی رخ می‌دهد که عروق بسته شده و جریان خون به قلب مسدود می‌شود. هنگامی که خون مملو از اکسیژن به دلیل انسداد شرائین اکلیلی قلب نمی‌تواند به قلب ورود پیدا کند، عضله‌های این اندام آسیب‌دیده و این عضله‌ها از کار می‌افتند.

سکته قلبی شامل سه نوع است :

استمی (STEMI)

انفراکتوس میوکارد بخش ST هنگامی اتفاق می افتد که رگ کرونر به‌طور کامل بسته شده و بخش بزرگی از قلب خون دریافت نمی‌کند. این نوع سکته خطرناک‌ترین و کشنده‌ترین نوع حمله قلبی محسوب می شود.

NSTEMI

انفراکتوس میوکارد بخش غیر ST نیز زمانی رخ داده که فقط بخشی از رگ کرونر دچار انسداد می‌شود و جریان خون به قلب محدود شده اما به طور کامل بسته نمی‌شود. این سکته خفیف‌تر از استمی بوده اما نوعی از شرایط سخت و جدی برای سلامت انسان به شمار می آید.

سکته قلبی خاموش

مانند دو حمله قلبی که در بالا اشاره کردیم، این سکته بدون نشانه بوده و یا آن قدر خفیف است که خود را نشان نمی دهد.هیچ نشانه‌ای ندارد یا نشانه‌هایش بسیار خفیف هستند. این نوع انفارکتوس زمانی روی می‌دهد که اکسیژنی که به قلب باید برسد به دلیل تجمع پلاک‌های خونی در رگ، کاهش یافته و رگ کرونر دچار اسپاسم (انقباض عضلانی) یا ایسکمی (کم‌خونی موضعی و کمبود اکسیژن) می‌شود.

نشانه‌های حملات قلبی STEMI و NSTEMI :

فشار یا گرفتگی در قفسه سینه
درد در سینه، کمر، شانه، بازو یا فک که بیشتر از چندین دقیقه ادامه داشته باشد و پس از قطع شدن، دوباره شروع شود.
تنگی نفس
سرگیجه و گیجی
حالت تهوع و استفراغ
عرق کردن
اضطراب

لازم است بدانید که همه حملات قلبی دارای نشانه‌های متفاوت بوده و برخی از این نشانه‌ها ممکن است بین زن یا مرد غیر مشابه باشد. برخی از زنان سکته کرده می گویند که نشانه‌های سکته قلبی آنها شبیه رفلاکس معده (ترش کردن) یا سرماخوردگی بوده است.

نشانه‌های حمله قلبی خاموش

ممکن است سکته به صورت حالت تهوع و درد ماهیچه‌ای بروز کند و با نشانه‌های سرماخوردگی یا سنگین شدن معده اشتباه گرفته شود. اما به محض اینکه احساس کردید یکی از نزدیکانتان سکته کرده سریعا با اورژانس تماس بگیرید. به هیچ عنوان فرد نباید حرکت کند که فشاری به قلب او وارد نشود.

تاثیر آسپرین بر جریان خون به قلب
ایست قلبی و سکته قلبی دو شرایط کاملا با هم متفاوت هستند و نباید با هم اشتباه گرفته شوند. ایست ناگهانی قلب یک وضعیت بسیار خطرناک حیاتی است و زمانی رخ می‌دهد که قلب پمپاژ کردن خون را به مغز، ریه‌ها و دیگر اعضای بدن باز دارد.
در نتیجه فرد دیگر قادر به نفس کشیدن نبوده و هوشیاری خود را کاملا از دست می‌دهد. اگر کارهای امدادرسانی به سرعت پیش نرود، بیمار جان خود را از دست خواهد داد.
لازم به ذکر است که ایست قلبی یک اتفاق ناگهانی است که اغلب هیچ نشانه‌ای ندارد تا فرد متوجه وضعیت خودش شود.

نشانه‌های ایست قلبی ناگهانی :

ضعف ناگهانی
نداشتن ضربان قلب
نفس نکشیدن یا تنفس غیرطبیعی
از دست دادن هوشیاری
بهترین روش‌ها برای فشار قفسه سینه

اگر احیای قلب را بلد نیستید بهتر است حداقل دستان خود را روی هم قرار داده و با سرعت و قدرت زیاد روی قفسه سینه فرد فشار بیاورید (۱۰۰ تا ۱۲۰ فشار در هر دقیقه).
راه تنفس بیمار را باز کنید و پس از هر ۳۰ فشار ۲ تنفس احیاکننده به او بدهید.

بسیاری از مردم گمان می‌کنند که سکته هم نوعی بیماری قلبی است اما این باور اشتباه است.
در واقع سکته که گرفتگی رگ‌های مغزی بوده یک وضعیت تهدیدکننده جان انسان محسوب می شود و زمانی رخ می‌دهد که رگی که جریان خود را به مغز می‌برد بسته یا پاره ‌شود. هنگامی که سلول‌های مغزی دچار کمبود اکسیژن می‌شوند، کنترل آن بخش از مغز خارج شده و سکته اتفاق می افتد.

سکته ممکن است روی بخش‌های مختلفی از مغز تاثیر گذاشته که نشانه‌های سکته می‌تواند از فردی به فرد دیگر بسیار متفاوت باشد. اما در کل بعضی نشانه‌ها میان همه بیماران عمومیت داشته که شامل موارد زیر می‌شوند:

افتادگی صورت
ضعف بازوها
صحبت کردن نامفهوم

یک راهکار که بسیار کاربردی برای کمک به حافظه، یادآوری و تشخیص نشانه‌های اصلی سکته واژه انگلیسی FAST بوده که از ترکیب سرواژه‌های این کلمات ساخته شده است: Face(صورت)، Arms (بازوها)، Speech (صحبت کردن) و Time (زمان).

Face (صورت): یک طرف صورت حالت افتاده دارد.
Arms (بازوها): نمی توانید هر دو بازوی خود را بالا ببرید.

Speech (صحبت کردن): صحبت هایتان نامفهوم است.

Time (زمان): فرصت برای تماس گرفتن با اورژانس و مرکز فوریت‌های پزشکی

هر وقت این نشانه‌ها را در فردی دیدید بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید.

مهم ترین علائمی در ارتباط با بیماری های قلب وعروق
-احساس ناراحتی در قفسه سینه
۲-ضعف و خستگی پذیری زودرس
۳-تنگی نفس
۴-سرگیجه
۵-تپش قلب
۶-تعریق
عوامل خطر غیر قابل تغییر
افزایش سن
جنسیت(مرد بودن)
توارث ( از جمله نژاد)

عوامل خطر قابل تعدیل
مصرف دخانیات
بالا بودن کلسترول خون
پرفشاری خون
کم تحرکی
چاقی و اضافه وزن
دیابت
در پایان این نکته مهم فراموش نشود که استرس تاثیر زیادی در تشدید بروز سکته دارد و هیجان، افزایش فشارخون، خستگی، افسردگی، سر درد میگرنی،اختلالات تنفسی و عضلانی، مسایل جنسی، اشکال در خواب می تواند تاثیر زیادی در سکته قلبی ایجاد نماید.

همچنین می توانیم از فواید پیاده روی نیز در پیشگیری از سکته قلبی اشاره کنیم که در قسمت های قبل به صورت کامل درباره آن توضیح دادیم.