کمبود ویتامین در اثر مصرف سیگار

از سویی دیگر متخصصان تغذیه توصیه میکنند برای پیشگیری از انواع سرطانها، میوهها و سبزیها را در سبدغذایی خود بگذارید تا منابع کافی غذایی در اختیار سلولهای بدن قرار بگیرد و کمتر بیمار شوید ولی آیا میدانید با استفاده از دخانیات، بیشتر موادمغذی در بدن دود میشوند و از بین میروند؟
ضررهای سیگار
استعمال دخانیات، سلولهای ریوی را تهدید و تخریب می کند. با هر پتک سیگار، تعداد زیادی از سلولهای ریوی از بین میروند و نایژکها بسته می شوند و بیماری آمفیزم در اثر همین عوارض بوجود می آید. هرچه فاصله دفعات سیگار کشیدن کمتر باشد، ریه فرصتی برای تجدید ساختمان پیدا نمیکند. به همین دلیل فردی که مثلا ۲۰ نخ سیگار در روز میکشد، نسبت به کسی که مثلا ۵ نخ سیگار میکشد، دچار عوارض زیادی میشود. سفارش ما به افراد سیگاری این است که کم کم تعداد نخهای سیگارشان را کم و در نهایت اقدام به ترک سیگار کنند.
به منظور ترمیم و تجدید سلولهای ریوی، فرد سیگاری بایستی رژیم غذایی حاوی پروتئین، سلنیوم، ویتامین A و E داشته باشد. دقت کنید که نیاز بدن به موادمغذی در اثر استفاده از سیگار افزایش پیدا میکند. چنانچه این مواد تامین نشود، بدن نمیتواند سلولهای از دست رفته را احیا کند و به مرور زمان مشکلات زیادی برای فرد سیگاری ایجاد می شود. به همین دلیل چنانچه به افراد غیرسیگاری سفارش میکنیم روزی ۴ تا ۵ واحد میوه مصرف کنند، افراد سیگاری بایستی این میزان را به ۷ واحد برسانند تا نیازهای بدنشان تامین گردد.
ایجاد کمبودهای تغذیهای
استفاده از دخانیات که شامل سیگار و قلیان است، روی جذب موادمغذی اثربخش است و جذب املاح و انواع ویتامینها به ویژه ویتامین D و C را دچار مشکل میکند. از آنجا که وجود ویتامین D در بدن برای جذب کلسیم لازم و ضروری است، افراد سیگاری علاوه بر آنکه ابتلا به تمام عوارض ناشی از استعمال دخانیات ، در گذر زمان به پوکی استخوان نیز مبتلا خواهند شد. البته کشیدن یک نخ سیگار میزان کثیری از ویتامین C موجود در بدن را نابود می کند و نیاز به این ویتامین را در بدن بالا می برد چه برسد به قلیان که برابر با کشیدن ۷۰ تا ۱۰۰ نخ سیگار است.
تلقین نادرست
افراد سیگاری معمولا برای آسودگی وجدانشان توجیهها و تقلین های نادرستی داشته که به هیچ عنوان پایه و صحت علمی ندارد و صددرصد غلط است. اغلب دود سیگار وارد ریه میشود و به میزان کمتری روی دستگاه گوارش تاثیر میگذارد بنابراین این باور نادرست افراد سیگاری برای هضم غذا یک بهانه است و هیچ اثری بر هضم غذاها ندارد.
اغلب این افراد معمولا غذای کمی میخورند و تمایل دارند هر چه سریعتر از ادامه غذا دست بکشند و سیگارشان را روشن کنند. علاوه بر آن اثراتی که سیگار بر بدن میگذارد، سبب بیمار شدن آن میگردد و قطعا بدن بیمار در هضم، جذب و بهکارگیری موادغذایی و مغذی دچار اخلال می شود. دقت کنید که موادغذایی در صورتی در بدن به انرژی مفید تبدیل میشوند که پیوندهای فسفات پرانرژی در آنها ایجاد شود. برای این کار هم اکسیژن لازم است بنابراین وقتی فردی سیگار میکشد، به علت کمبود اکسیژن، نمیتواند به درستی از موادغذایی بهره ببرد.
چاقی بعد از ترک سیگار
چاقی بعد از ترک سیگار که عموما از حدود ۲ تا ۳ کیلوگرم بیشتر نیست، همیشگی نیست و چنانچه فرد پرخوری نکند، بعد از مدتی به همان حالتی که در گذشته بود باز می گردد. اصولا لاغری بر اثر استفاده از دخانیات به سبب کاهش بافت چربی نیست. اغلب اوقات کاستن وزن مربوط به بافت عضلانی و سایر بافتهای حیاتی بدن است بنابراین این باور که ترک سیگار سبب بالا رفتن وزن میشود، نادرست است.
همچنین افرادی که سیگار را ترک میکنند، بایستی از برنامه غذایی تنظیمشدهای استفاده کنند تا بیشتر از نیازشان كالری وارد بدنشان نشود.البته بهترین کار به جای خوردن غذاهای پرکالری، بشقاب خود را با انواع سبزیها پر کنند. با این کار حتی ۲-۳ کیلوگرم وزن هم افزایش نمی یابد، اما بیشتر افراد سیگاری که در مرحله ترک سیگار هستند، شنیدهاند که در ساعتهایی که میل زیادی به سیگار داری، پسته یا تنقلات میل کنند!
در حالی که این خوراكیها کالری بالایی داشته و بهتر است به جای خوردن بی رویه تنقلات، میوهها و سبزیهای مختلف و کمکالری مثل کرفس، کاهو، خیار، گوجهفرنگی و… در اولویت قرار دهند تا بدن بیش از حد، کالری دریافت نكند. اگر به مقدار غذای دریافتی خود دقت نکنیم و بیش از نیاز غذا بخوریم، قطعا چاق و دچار اضافه وزن خواهیم شد. همچنین میتوان در ساعتهایی که نیاز به مصرف سیگار احساس میشود، با انجام فعالیتهای ورزشی یا سایر سرگرمیها حواس را پرت کرد. مانند جویدن آدامس یکی از کارهایی است که میتوان در این زمانها انجام داد.
ویتامینA و بتاکاروتن بیشتر در جگر، هویج، گوجهفرنگی، طالبی، خربزه و جعفری یافت می شود. ویتامینC را نیزمیتوان به مقادیر زیادی در مرکبات، توت فرنگی، انواع فلفلها و کلم بروکلی یافت. ویتامین E یکی دیگر از ویتامینهای لازم برای بدن بوده که برای تجدید ساختمان سلولهای ریوی از دست رفته ضروری است. البته در افراد غیر سیگاری باید دلایل کمبود ویتامین را بررسی کرد و در مقاله ای جداگانه برایتان گفته ایم که علائم کمبود ویتامین در بدن چیست؟
این ویتامین در روغنهای گیاهی، سبزیهای با برگ سبز، غلات کامل یا همراه با پوست، عسل، ماهی، جوانه گندم، زرده تخم مرغ و… یافت می شود. برای تامین کلسیم نیز میتوان ضمن استفاده از لبنیات، از سبزیهای با برگ سبز تیره مانند کلم بروکلی، کاهو و… نیز مصرف کرد. افرادی که نمیتوانند لبنیات میل کنند، بهتر است ماهیهای ریزاستخوان مانند کیلکا، ساردین و قزل آلا را جایگزین نمایند. با پخت خوب این ماهیها، استخوانهای ریزشان تحلیل می رود و کلسیمشان قابلیت جذب بالایی پیدا میکند. سلنیوم هم به مقدار بالایی در پیاز، سیر، گندم، ماهی، غلات کامل و گوشت وجود دارد.
توصیه برای سیگاری ها
نکته قابل توجه در این خصوص آن است که افراد سیگاری یا کسانی که زیاد قلیان میکشند، معمولا میوه و سبزی کمتری میخورند و این بسیار خطرناک است چراکه سلامت اغلب افراد به مصرف میوه و سبزی بستگی دارد. توصیه می شود كه نصف بشقاب غذا را در هر وعده غذایی میوه و سبزی تشکیل دهد.
همچنین افراد سیگاری قهوه و کافئین بیشتری میل میکنند. مصرف بیش از اندازه قهوه یا کافئین عوارض نامطلوبی در دستگاه گوارش و سیستم قلبی- عروقی ایجاد میکند. ضمن اینکه این افراد کمتر از سایرین می خوابند و معمولا کمتحرک هستند. همانطور که در مقاله سرطان و راه ها پیشگیری از آن گفته شد، از سویی دیگر دیده شده است دخانیات باعث افزایش بیماریهای قلبی- عروقی میشود و احتمال ابتلا به انواع سرطانها، به خصوص سرطان ریه را افزایش می دهد.